پیگیری بارنامه در گمرک؛ از استعلام تا ترخیص مطمئن

اهمیت مدیریت وضعیت بارنامه در فرآیند ترخیص

هرگونه تجارت بین‌المللی، چه در مقیاس کوچک باشد چه بزرگ، بدون صدور بارنامه و ثبت آن در سامانه‌های گمرکی، عملاً امکان‌پذیر نیست. بارنامه (Waybill) سندی است که مشخصات کالای حمل‌شده، مبدا، مقصد و جزئیات صاحب کالا را ثبت می‌کند و نقش محوری در ترخیص کالا ایفا می‌نماید. اما مهم‌تر از داشتن بارنامه، پیگیری دقیق و آنلاین وضعیت بارنامه در گمرک است تا از بروز تأخیرات پیش‌بینی‌نشده، هزینه‌های اضافی انبارداری و مشکلات حقوقی جلوگیری شود.

🔹 سامانه‌های رسمی پیگیری بارنامه در ایران

در حال حاضر، تجار و صاحبان کالا برای مشاهده وضعیت محموله‌های خود می‌توانند از سامانه‌های زیر استفاده کنند:

سامانه جامع امور گمرکی EPL
سامانه جامع تجارت NTSW

این سامانه‌ها به‌صورت ۲۴ ساعته فعال هستند و با دریافت شناسه بارنامه یا کد رهگیری، آخرین وضعیت کالا، مسیر ترخیص (سبز، زرد، قرمز) و مدارک مورد نیاز را نمایش می‌دهند.

🔹 مراحل گام‌به‌گام پیگیری بارنامه در گمرک

1️⃣ دریافت کد بارنامه از شرکت حمل‌ونقل:
کد رهگیری بارنامه باید به‌طور کامل و بدون خطا ثبت شود.

2️⃣ ورود به سامانه EPL یا NTSW:
هر واردکننده یا صادرکننده دارای نام کاربری است که از طریق آن وضعیت کالاها مدیریت می‌شود.

3️⃣ ثبت اطلاعات محموله:
اطلاعاتی مانند شماره قبض انبار، شماره بارنامه و اطلاعات گمرک مقصد باید دقیق وارد شود.

4️⃣ بررسی آخرین وضعیت:
پس از ثبت، می‌توانید در همان لحظه وضعیت پرونده، اسناد، مسیر سبز/زرد/قرمز و اسناد ناقص یا مانده را ببینید.

چرا پیگیری آنلاین بارنامه ضروری است؟

پیگیری مداوم و آنلاین باعث می‌شود:
✔ هزینه‌های انبارداری به حداقل برسد.
✔ در صورت نیاز به اصلاح اسناد، فرصت کافی برای اقدام داشته باشید.
✔ از دپو شدن کالا در مبادی ورودی جلوگیری شود.
✔ فرایند ترخیص و حمل داخلی بدون معطلی انجام شود.

🔹 مشکلات رایج در پیگیری و راه‌حل آن‌ها

🔸 مغایرت اطلاعات: اگر شماره بارنامه یا قبض انبار اشتباه وارد شود، سامانه وضعیت را به‌روز نمی‌کند. در این صورت اصلاح اطلاعات با همکاری شرکت حمل‌ونقل یا کارشناس گمرک الزامی است.

🔸 تاخیر در به‌روزرسانی: برخی اطلاعات ممکن است با تأخیر در سامانه EPL ثبت شوند. در این موارد بهترین راه، استعلام تلفنی یا حضوری از کارگزار گمرک است.

🔸 عدم دسترسی به سامانه: اختلال‌های موقتی سایت یا مشکلات اینترنت از موانع رایج است. همیشه نسخه پشتیبان اسناد را داشته باشید.

🔹 نقش مشاوران گمرکی در مدیریت بارنامه

همراهی با یک کارگزار یا شرکت بازرگانی حرفه‌ای می‌تواند بسیاری از این چالش‌ها را کاهش دهد. کارشناسان مجرب روند ثبت و رهگیری بارنامه را به‌صورت کامل کنترل می‌کنند و از تطابق اطلاعات با قوانین جاری اطمینان می‌یابند.

🔹 نکات تکمیلی برای تسریع ترخیص کالا

✔ از درج اطلاعات ناقص روی بارنامه خودداری کنید.
✔ پس از ثبت بارنامه، تغییر مسیر ترخیص (سبز، زرد، قرمز) را مرتب رصد کنید.
✔ با بخش پشتیبانی سامانه EPL یا NTSW در ارتباط باشید.
✔ درصورت بروز مشکل، بلافاصله با شرکت حمل‌ونقل بین‌المللی یا کارگزار رسمی گمرک مشورت کنید.

بارنامه، تنها یک سند حمل نیست؛ بلکه نقطه آغاز مدیریت حرفه‌ای تجارت شماست.
با پیگیری اصولی بارنامه از طریق سامانه‌های رسمی، هزینه و زمان خود را بهینه کنید و فرآیند واردات یا صادرات کالا را با آرامش انجام دهید.