در شرایط تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت در استفاده از بانک‌های خارجی، واردات کالا با رمز ارز به‌عنوان راهکاری نوین و کارآمد مطرح شده است. این روش، علاوه‌بر تسهیل پرداخت‌ها، می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد، زمان‌بندی را بهبود ببخشد و مسیر قانونی جدیدی را برای تجارت خارجی ایران باز کند.
واردات با رمز ارز به معنای استفاده از ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین (BTC)، اتریوم (ETH) یا تتری شبکه TRC20 (USDT) برای پرداخت هزینه کالا به تأمین‌کننده خارجی است.
این روش از سال ۱۳۹۹ با مجوز هیئت وزیران و بانک مرکزی قابل اجراست بشرطی‌که رمز ارز مستقیماً از طریق مراجع مجوزدار داخلی استخراج شده باشد.
| ویژگی | روش سنتی (دلار/یورو) | واردات با رمز ارز |
|---|---|---|
| واسطه مالی | بانک‌ها، صرافی‌ها، کارگزاری‌ها | والت رسمی داخلی یا شرکت دارای مجوز |
| سرعت انتقال | چند روز کاری | آنی یا کمتر از چندساعت |
| هزینه کارمزد | بالا با تعرفه رسمی | پایین‌تر؛ شامل کارمزد شبکه |
| ریسک تحریم | بالا و احتمال بلوکه شدن | پایین‌تر؛ مستقیم و بلاک‌چین محور |
| ردیابی تراکنش | محدود با سوابق بانکی | شفاف از طریق Transaction hash |
صدور مجوز استخراج یا بهره‌برداری رمزارز از سوی وزارت صمت و ثبت در سامانه جامع تجارت.
ثبت سفارش در NTSW (سامانه جامع تجارت) با اعلام روش پرداخت «رمزارز».
انتقال رمزارز به والت رسمی واردکننده و ثبت هش (Hash) تراکنش در سامانه.
تأیید منشأ رمز ارز توسط بانک مرکزی.
ارسال اطلاعات به گمرک (EPL) و تکمیل فرآیند ترخیص
دور زدن تحریم‌ها و انسدادهای بانکی: بدون نیاز به بانک واسط.
سرعت بالا در تراکنش‌ها: کاهش زمان توقف کالا.
کاهش هزینه‌ها: حذف واسطه‌های متعدد و بهره‌وری بیشتر.
شفافیت و ردیابی آسان مالی: بررسی کامل تراکنش‌ها در بلاک‌چین.
استفاده از ظرفیت ارزهای داخلی استخراج‌شده: منطبق با قانون صمت.
نوسانات قیمتی: نوسان دارایی رمز ارز بر هزینه تمام‌شده تأثیر سنگینی دارد.
محدودیت رمز ارزهای مجاز: فقط BTC، ETH، USDT (TRC20) مجاز شناخته شده‌اند
اثبات منشأ: الزام ارائه اسناد استخراج و جزئیات کیف‌پول.
عدم دسترسی کیف‌پول خارجی نامعتبر: صرفاً از مراجع داخل کشور استفاده شود.
زیرساخت حقوقی نامشخص برای اختلافات: فقدان نهادهای داوری بین‌المللی مخصوص رمز ارز.
استخراج قانونی: از طریق مراجع مجاز داخلی و ثبت در سیستم رسمی.
ثبت دقیق اطلاعات در NTSW: مزبور ذکر شناسه تراکنش، والت‌ها و جزئیات مالی.
انتخاب ارز مناسب: BTC، ETH یا USDT (TRC20)؛ مطابق با مجوز.
هماهنگی میان سامانه‌ها: ارتباط مداوم بین بانک مرکزی و گمرک (EPL) لازم است.
استفاده از مشاوره تخصصی: از کارشناسان ارز دیجیتال و تجارت خارجی بهره ببرید.
واردات با رمز ارز مسیر پیشگامانه‌ای برای سازگاری با شرایط تحریم است؛ اما فقط برای کسانی که چارچوب قانونی و فنی آن را جدی بگیرند. استفاده درست، همراه با کنترل ریسک و رعایت استانداردهای رسمی، این شیوه را تبدیل به راهی موثر و آینده‌دار در تجارت خارجی خواهد کرد.
